جلوگیری از سفر تیراندازان ایران به آمریکا • گفتوگو با ایرج ادیبزاده
تیمهای ملی تیراندازی زنان و مردان ایران علیرغم موافقت شورای برون مرزی سازمان تربیت بدنی، از سفر به ایالات متحده و حضور در مسابقات جهانی بازماندند. ایرج ادیب زاده احتمال پناهندگی ورزشکاران را انگیزۀ این تصمیم میداند. در حالی که تیراندازان ملی پوش زن و مرد ایرانی پس از حضور در اردوی تدارکاتی چندهفتهای در آستانه ترک تهران و پرواز به سوی ایالات متحدۀ آمریکا بودند، مسئولان ورزش جمهوری اسلامی روز چهارشنبه (۱۱ مه / ۲۱ اردیبهشت) ساعاتی قبل از پرواز، سفر ورزشکاران ایرانی را لغو کردند.
انگیزۀ ورزشی تیمهای ملی بانوان و مردان تیراندازی ایران از شرکت در جام جهانی آمریکا، کسب سهمیۀ المپیک ۲۰۱۲ لندن بود. ایرج ادیبزاده، تحلیلگر ورزشی ایران در مصاحبه با دویچه وله از علل و پیامد لغو سفر تیراندازان ایران به آمریکا میگوید. وی معتقد است که احتمال پناه جویی ملیپوشان ایرانی در ایالات متحده، دلیل اصلی این تصمیم بوده است.
دویچه وله: آقای ادیبزاده، تیمهای ملی تیراندازی زنان و مردان ایران علیرغم موافقت شورای برونمرزی سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی، ۲۴ ساعت قبل از سفر به آمریکا و حضور در مسابقات جهانی تیراندازی در آمریکا، با مخالفت دولت جمهوری اسلامی از این سفر بازماندهاند. این خبر عجیب و این تغییر و تحولات برقآسا در تصمیمگیریهای مسئولان ورزش جمهوری اسلامی را چگونه ارزیابی میکنید و چه دلایل پشتپردهای را میبینید که مانع سفر تیمهای ملی تیراندازی ایران به آمریکا شده است؟
ایرج ادیبزادهایرج ادیبزاده: شما گفتید خبر عجیب، ولی من میخواهم بگویم که این یک داستان تکراری است. داستان تکراری در جمهوری اسلامی. شما دیدید که در همین چند سال اخیر ورزشکاران حتی از روی پلههای هواپیما برگردانده شدهاند و بهآنها گفته شده که سفرشان لغو شده است. اینبار این تیراندازان زن و مرد که هفت نفر بودند، قرار بوده که به آمریکا روند و در آنجا در مسابقات قهرمانی جهان و سهمیه المپیک شرکت کنند. میدانید که سال پیش از المپیک، اصولا برای ورزشکاران کل دنیا سال خیلی مهمی است. هم از نظر آمادگی و هم این که بخواهند سهمیهی المپیک بگیرند. میدانید که بههرحال المپیک لندن به خاطر اینکه خیلی نزدیک به ایران است، برای ورزشکاران ایرانی اهمیت زیادی دارد. انعکاساش اصلاً برای دنیا خیلی زیاد است. بههرحال اینکه جلوگیری میکنند از رفتن یک گروه ورزشکار به آمریکا، چند دلیل دارد. یک اینکه اوضاع داخلی جمهوری اسلامی، چه به لحاظ ورزشی و چه به لحاظ سیاسی، بسیار درهم ریخته است و سازمان تربیت بدنی که خود جزو اعضای دولت است، در آخرین لحظه این سفر برونمرزی، این سفر تیم ملی تیراندازی را لغو میکند. در حالی که شورای برونمرزی سه ماه پیش با رفتن تیم زنان و مردان ایران به آمریکا موافقت کرده بود. اینها مدت سه ماه را هم در اردو گذارنده بودند. طی این مدت هم از لغو سفر چیزی به آنها گفته نشده بود. بههرحال این مسابقات فرصت خوبی بود برای تیم ملی تیراندازی، برای کسب مدال و سهمیه المپیک. چون میدانید ورزش تیراندازی در این سالها رشد خوبی داشته است. بهخصوص در قسمت دختران. بسیاری از رشتههای ورزشی دیگر دختران ایران نمیتوانند شرکت کنند، جز در رشتههایی که پوشیده است و حتی میتوانند کلاه بگذارند. ما قایقرانی و تیراندازی را میبینیم، چند رشتهی رزمی هست که در همین حد واقعاً محدود شده است. حال اگر فوتبال زنان ایران هم میآید و جایی پیدا میکند، میبینیم که بازهم با مخالفتهایی روبهرو است و هر لحظه میگویند که ممکن است سفرهایشان مرتب لغو شود.
اما به نظر شما چه انگیزهای میتواند پشت این تصمیم نهفته باشد؟
من فکر میکنم انگیزه بیشتر سیاسیست. مسئلهی نرفتن تیم ملی تیراندازی به آمریکا، دو جنبه دارد. یکی همین مسئلهی سیاسیست و دیگری نگرانی از پناهنده شدن ورزشکاران است که در یکسال اخیر بیش از ۱۲ـ ۱۰ ورزشکار به کشورهای مختلف پناهنده شدهاند که در پاریس هم یک ورزشکار شمشیربازی پناهنده شده و هنوز هم در اینجاست. بههرحال من فکر میکنم که این تا حدودی درهمریختگی ورزش ایران است. الان مدتهاست صحبت میشود که ورزش باید از سیاست دور شود. شما همین وضعیت وزارت ورزش را نگاه کنید که قرار بود تشکیل شود. در مجلس شورای اسلامی هم وجود این وزارت تصویب شد، اما دولت مدتهاست که آن را همین طور بلاتکلیف گذاشته. چون بههرحال اگر وزارت ورزش تشکیل شود، تا حدودی ورزش یکپارچه میشود و مسائل ورزش یکپارچه میشود و همین طوری هر کس نمیتواند در هر لحظه تصمیم جدیدی بگیرد. بههرحال شاید اگر وزارت ورزش تشکیل شود، کمی ورزش از زیر بار سیاسی درآید. چون دولت نمیتواند هر وقت که بخواهد خودش تصمیم بگیرد. من شخصاً متأسفم که این وضعیت پیش آمده است. چون میدانم که این مسئله برای ورزشکاران دیگری هم ممکن است پیش آید و از اعزام آنها در آخرین لحظات جلوگیری شود.
به عقیدهی شما جامعهی ورزشی ایران چه واکنشی را باید نشان دهد، نسبت به این تصمیمات عجیب و ناخوشآیند؟
در درجهی اول رئیس فدراسیون تیراندازی است که باید واکنش سختی نشان دهد. من در جایی خواندم که او گفته بود سازمان تربیت بدنی نمیخواهد ورزش تیراندازی رشد خوبی داشته باشد و محدودیتهای زیادی برای ما ایجاد میکند. البته این هم خیلی عجیب است که تربیت بدنی بیاید برای یک فدراسیون محدودیت ایجاد کند، که ورزشکارانش نتوانند به موفقیت رسند. اما آنچه مسلم است باید این مسائل ورزش ایران از پایه درست و حل شود. مسئله جامعهی ورزش ایران، اگر واکنشی نشان دهند، خیلی مهم است. ولی چه جور واکنشی میتوانند نشان دهند که بههرحال در مقابله این همه ورود سیاست به ورزش و مسائل مختلف… شما نگاه کنید به همین تیم تیراندازی که داشت به مقصد استرالیا پرواز میکرد. درراه سفرش به دوبی، پلیس دوبی یکباره مانع انتقال سلاحهای تیم تیراندازی به طرف سیدنی شد. خب یک چنین مسئلهای برای کدامیک از کشورهای دنیا پیش میآید که مثلاً تیم تیراندازیش دارد حرکت میکند برود جایی مسابقه دهد، وسط راه پلیس یک کشور دیگر وسائل ورزشی تیراندازی آنها را توقیف کند! اینها همه نشاندهندهی درهمریختگی اوضاع ورزشی ایران بهخصوص، و اوضاع سیاسی ایران در حال حاضر است.
فرید اشرفیان
تحریریه: مصطفی ملکان